Geneeskundige verhandeling, van eene in Europa byna onbekende ziekte, by de Amerikanen jaws genoemd : waar achter gevoegd is een zestal zeldzaame geneeskundige waarneemingen benevens eene natuurkundige waarneeming over den sidder-vis / door Godfried Willem Schilling ... Uit het Latyn vertaald.

  • Schilling, Godfried Willem, 1725-1799.
Date:
1770
Catalogue details

Licence: Public Domain Mark

Credit: Geneeskundige verhandeling, van eene in Europa byna onbekende ziekte, by de Amerikanen jaws genoemd : waar achter gevoegd is een zestal zeldzaame geneeskundige waarneemingen benevens eene natuurkundige waarneeming over den sidder-vis / door Godfried Willem Schilling ... Uit het Latyn vertaald. Source: Wellcome Collection.

    62/66 (page 56)
    na gewoonte, offchoön hy zich bleef beweegen: tfieri kon hem nu vry behandelen, en fchoon de zeil¬ reen boven het water wefdt gehouden, verhinder¬ de zulks den vis niet om te eeten. De zeilfteen uit het water genoomen zynde, gaf ftof tot nieuwe ver- wötóering en raadpleeging, vermits hy met aller- fynfte yzerdeeltjes bezet was. Ik zettede toen de Vds in een pot -vol water, waar in ik zand, kleine visjes, wormen en brood gedaan had; hy werdt weer frisfer, maar kon echter vry behandeld wor¬ den. Na weinige daagen vondt ik den vis geheel verflaauwd , en toen ik acht dagen daarna noch het zelfde vernam, roerde ik wat vylzel van yzer in het water: hipr door fcheen hy zyn natuurlyke levendigheid te herwinnen; ja weinige dagen daar op, deedt hy myne vingeren vry gevoelig aan , doch zoo niet, dat de fchok tot aan de elleboog doorging: Toen ik den zeilfteen ’er weder overhield, kleefde hy ’er gelyk te vooren aan; maar niet lang, en zyn Hchokkings-kracht was van weinig belang : federt dien tyd, hebbe ik geen gelegenheid voorby laten gaan,om de verwonderlyke zeilfteens kracht van de¬ zen vis te onderzoeken. Ik zag dan , dat de grootheid der vis veel daar toe doet, en dat de kracht van den zeiifteen , daar aan evenredig moet zyn: want toen ik een Torpedo \an anderhalf voet, doch die fmal was, met den voornoemden fteen , trachte aan te lokken , wilde zulks niet, dan na 24. uuren, gelukken; wan¬ neer hy daar aan vast kleefde. Hoe kleiner de vis- fen zyn , hoe gemakkelyker en fterker zy door het bybrengen van den zeilfteen in beweeginggebracht, en als overwonnen, daar na toe getrokken worden. Doch de grootfte Torpedo, dien ik in het jaar 1767. machtig geworden was, zynde een voet dik, en vier voeten lang , had geen de rainfte aandoening f : i van